Vijeće Evropske unije potvrdio je Akt o vještačkoj inteligenciji, prvi takav zakon u svijetu koji može postaviti globalni standard za regulaciju vještačke inteligencije (AI).
Cilj novog zakona je podsticanje razvoja i prihvatanja sigurnih i pouzdanih sistema vještačke inteligencije na jedinstvenom tržištu Evropske unije.
Istovremeno, cilj mu je da osigura poštovanje osnovnih prava građana EU i podstakne ulaganja i inovacije na području vještačke inteligencije u Evropi.
Zakon o vještačkoj inteligenciji primjenjuje se samo na područja koja pokriva zakonodavstvo EU i predviđa izuzeća poput sistema koji se koriste isključivo u vojne i odbrambene svrhe, kao i u istraživačke svrhe.
Zakon slijedi pristup “osnovan na riziku”, što znači da su pravila stroža što je veći rizik od nanošenja štete društvu.
– Ovaj zakon, prvi takve vrste u svijetu, prekretnica je za EU, a odnosi se na globalne tehnološke izazove koji stvaraju prilike za naša društva i privredu – rekao je belgijski državni sekretar za digitalizaciju Matthew Michel.
Novi zakon trebalo bi u sljedećih nekoliko dana biti objavljen u Službenom listu EU-a, a stupa na snagu 20 dana nakon objave. Uredba će se početi primjenjivati dvije godine nakon stupanja na snagu, uz neke izuzetke za određene odredbe zakona.
Novi zakon razlikuje četiri vrste vještačke inteligencije skladno riziku koje sa sobom nose. Sistemi vještačke inteligencije s vrlo ograničenim rizikom, poput videoigrica ili filtera za spam morat će zadovoljavati samo blage propise transparentnosti, dok će visokorizični sistemi AI morati ispunjavati niz zahtjeva i obaveza kako bi bili odobreni na tržištu EU-a.
Zakon zabranjuje sisteme vještačke inteligencije koje pojedince društveno vrednuju i razvrstavaju u određene kategorije – po rodu, rodnom identitetu, rasi, etničkom porijeklu, migracionom statusu, državljanstvu, političkom uvjerenju, seksualnoj orijentaciji, vjeroispovijesti i slično.
Pod vještačkom inteligencijom neprihvatljivog rizika smatraju se pohranjivanje fotografija prikaza lica sa interneta ili snimaka CCTV-a, snimaka prepoznavanje emocija na radnom mjestu i u školama, društveno bodovanje, prediktivno policijsko djelovanje isključivo na profilisanju osobe, a građani će moći podnositi pritužbe na sisteme AI-ja koji ugrožavaju njihova prava.
Kako bi se osiguralo ispravno provođenje novog zakona predviđa se uspostava nekoliko tijela poput kancelarija za vještačku inteligenciju unutar Komisije, naučnog panela nezavisnih stručnjaka za podršku provođenju aktivnosti i drugih.
Izvor: N1