Nezavisni novinari i mediji imaju velikih poteškoća u izvještavanju o neviđenim protuvladinim protestima u Kazahstanu. Reporteri bez granica (RSF) stoga su pozvali predsjednika Kassym-Jomarta Tokayeva da garantira pristup informacijama i slobodu novinara na terenu.
Što se tiče samovoljnih hapšenja, policijskog nasilja, blokiranih telekomunikacija i prekida interneta – nakon nekoliko dana masovnih protesta potaknutih poskupljenjem goriva i proglašenja vanrednog stanja, novinari i mediji koji pokušavaju izvještavati o protestima i dalje su žrtve režimskog progona.
Vlasti koje pokušavaju kontrolirati izvještavanje pojačale su napade na nezavisne novinare, ograničavajući medijsku pokrivenost, a Jeanne Cavelier, voditeljica odjela RSF-a za istočnu Evropu i centralnu Aziju, kazala je da ovi nemiri ne smiju poslužiti kao izgovor za cenzuru medija.
Pozvala je da se odmah vrati pristup internetu i blokiranim web stranicama te da omogući novinarima da rade slobodno, bez straha od policije, kako bi mogli pratiti proteste koje organizira pokret koji je već historijski po svom opsegu.
Mnogi novinari koji su imali press obilježja su uhapšeni bez razloga osim što su svjedočili nasilju policije nad demonstrantima, upozoravaju iz RSF-a.
Među njima je bio Darkhan Umirbekov, koji je pratio demonstracije u glavnom gradu Nur-Sultanu za Radio Azattyq, kazahstansku službu američkog javnog emitera Radija Slobodna Evropa, a u policijskom pritvoru proveo je četiri i pol sata.
Kasym Amanzhol, šef ureda Radio Azattyqa u Almatyju, nakratko je priveden zajedno s nekoliko demonstranata iako se policiji predstavio kao novinar.
U Mangystauu, jugozapadnoj regiji gdje su počeli protesti, privedena su tri novinara nakon što je uhapšena grupa učesnika protesta koje su snimali. Dvojica od njih – Daniyar Alimkul, lokalni reporter za Channel 7, i Nurbolat Zhanabekuly, lokalni reporter za Channel 31 – ubrzo su pušteni, ali je policija zadržala Aizhan Auelbekovu, reporterku lista Vremya, u pritvoru.
U zapadnom gradu Oralu, Lukpan Ahmedjarov, urednik regionalnog sedmičnjaka Uralskaya nedelja, nekoliko je sati ispitivan o njegovoj navodnoj “upletenosti u ekstremističke aktivnosti”.
Osim ovih proizvoljnih hapšenja, novinari su također bili izloženi fizičkim napadima i zastrašivanju. Leonida Raskazova, novinara koji je pratio proteste u Almatyju za informativnu stranicu Orda.kz pogodio je gumeni metak u leđa, a reporter Bek Baytasov ranjen je u lice nakon eksplozije šok granate.
Iako je policijska strategija bila usmjerena na novinare i učesnike protesta, novinari su također bili na meti samih demonstranata. Učesnici jedne od demonstracija pokušali su oteti kameru ekipe novinske agencije KazTag i prijetili su da će na njih baciti kamenje dok su ih tjerali.
Istovremeno, vlasti su također ograničile internetske medije, jedini koji inače mogu osigurati neograničeno praćenje vijesti u Kazahstanu. Ministarstvo untrašnjih poslova blokiralo je pristup web stranicama Orda.kz i KazTag 4. januara nakon što su objavili članke koji se odnose na policijsko nasilje.
