Događaj sedmice je premlaćivanje novinara Vladimira Kovačevića. Obje televizije su izvijestile o ovome u udarnom terminu, ali je TV1 uradila daleko bolji posao

ATV: Republika Srpska bi propala bez Vlade Željke Cvijanović

22. – 28. avgust 2018.

NAPAD NA NOVINARA VLADIMIRA KOVAČEVIĆA SE DESIO, ALI…: Događaj sedmice je, svakako, napad na novinara Vladimira Kovačevića (BN televizija), koji je pretučen 26. avgusta nedaleko od svog stana u Banjaluci. ATV je počeo centralnu informativnu emisiju ovim događajem, a Vanja Vasilić je prenijela sve relevantne informacije o zdravstvenom stanju Kovačevića, stavovima Kluba novinara Banjaluka, spontanom okupljanju ispred Palate predsjednika RS-a. Ako zanemarimo ponovno forsiranje Milorada Dodika kao analitičara, ovaj prilog se može smatrati solidnim, ali je neshvatljivo da se ovakvi napadi ne tematizuju. Naime, zvanični statistički podaci pokazuju veliki broj prijavljenih napada na novinare širom BiH, a nedavni napad na Vladimira Kovačevića je, očigledno, kap koja je prelila čašu. ATV smatra da se radi o izolovanom slučaju i nemaju namjeru da dublje istraže ovu temu (barem je nisu imali tog 27. avgusta). Na ovaj način, ATV je nastavio sličnu matricu ponašanja kao u slučaju okupljanja članova „Pravda za Davida“: ponekad izvijeste o tom događaju, ali kao da je u pitanju događaj manje važnosti.

Dan kasnije, 28. avgusta, ATV posvećuje nešto više pažnje ovoj temi, ali se stiče utisak da su više branili sebe od optužbi ministra bezbjednosti BiH Dragana Mektića, koji je rekao „da su svi mediji objavili sliku Vladimira Kovačevića u krvi, dok ATV i RTRS nisu“.

KOME JE VAŽAN PRILEPIN?: Zabrana ulaska u BiH ruskom građaninu Zaharu Prilepinu je 23. avgusta vijest dana, s tri vezana priloga, dok je velika nesreća u Donjoj Jablanici ostala u drugom planu. Ovaj događaj će biti glavna tema tokom cijele sedmice monitoringa, ali bez osvrta na glavni problem u kontekstu priče: da li je Zahar Prilepin samo književnik ili postoje dokazi njegovih vojno-političkih aktivnosti u Rusiji i šire? Jelena Grahovac je Prilepina postavila u kontekst, što predsjedniku RS-a Miloradu Dodiku daje prostor glavnog analitičara koji zahtijeva objašnjenje takve odluke. Dan kasnije se nastavlja isti ton izvještavanja, jer prvo imamo promotivno saopštenje Milorada Dodika kao prvu vijest („nećemo dozvoliti sankcije Rusiji“), a nakon toga se emituje vijest kako je Dodik odlikovao Zahara Prilepina ordenom Njegoša prvog reda?! Ovakav potez predsjednika RS-a zaslužuje minimum jedan prilog u kojem se građanima objašnjava zašto je Prilepin toliko važan za RS da bi dobio orden? Pokušaj jednog analitičkog priloga imamo 25. avgusta, kada Jelena Božunović istražuje problematiku „crnih lista“. Ruku na srce, ovo jeste važna tema, ali njeni izvori govore da je ponovo u pitanju pristrasan prilog: izvori su Milorad Dodik, Nenad Stevandić, Zahar Prilepin, Emir Kusturica, Igor Radojičić i tek na kraju Igor Crnadak. Kompletno izvještavanje o „slučaju Prilepin“ opterećeno je logičkom greškom, tj. tezom da je „književniku Prilepinu zabranjen ulazak u BiH“, što građanima insinuira da je zabrana izrečena zbog njegovog umjetničkog rada. Koliko je poznato, zabrana je izrečena građaninu Prilepinu, a to što je on istovremeno i književnik nije od presudne važnosti.

PREDIZBORNI SPOTOVI VLADAJUĆIH: Promotivni blokovi SNSD-a nastavljeni su 22. avgusta reakcijama na vanrednu konferenciju predsjednika RS-a Milorada Dodika, gdje se jedino njemu daje prostor da komentariše reakciju Ambasade SAD-a. Takođe, isti dan imamo jedan analitički prilog Tijane Kecman o kompenzacionim mandatima, ali bez suštine problema: kako i zašto je predsjednik Ujedinjene Srpske prvi na kompenzacionoj listi SNSD-a? Promotivni prilozi se nastavljaju jednostranim izvještajima iz Dervente, Bijeljine i Kotor-Varoši: zajednička poruka je da bi RS bez ovog saziva Vlade potpuno propala. Nižu se brojke o količini ulaganja u ova mjesta, izvori potvrđuju značaj Vlade, bez ijednog kritičkog osvrta. Kulminacija ovakvog hvalospjeva se dogodila 26. avgusta u izvještaju Vanje Vasilić sa Kočićevog zbora na Manjači. Ovakav događaj svakako zaslužuje da se o njemu izvještava, ali u prilogu imamo sva dva izvora: Milorada Dodika i gradonačelnika Banjaluke Igora Radojičića. Sve je obogaćeno filmskim kadrovima glasovnih (ne)mogućnosti Dodika, što je ovaj prilog okarakterisalo jedinom mogućom ocjenom: izborna hronika.

Takođe, 28. avgusta imamo detaljnu analizu tvrdnji Dragana Mektića da se „u Republici Srpskoj spremaju neredi pod okriljem SNSD-a“. Ovdje ne bi bilo ništa sporno da su na isti način pristupili izjavama predsjednika RS-a kada je govorio da „opozicija sprema krađu kamiona sa glasačkim materijalima“. Na ATV-u analitika prolazi, ali samo kada je u pitanju opozicija.

IZDVAJAMO:

ATV se nije detaljno bavio temom pucnjave na džamiju Ferhadiju u Banjaluci. Bez obzira na okolnosti, ostaje nejasno kako ovakva krivična djela nisu tematizovana na jednoj televiziji koja sebe smatra „alternativnom“.

Ocjena: 2

TV1: Dobre priče imaju više od dvije strane

22. – 28. avgust 2018.

SVE O NAPADU NA VLADIMIRA KOVAČEVIĆA: Kada se radi o događajima od velike važnosti, TV1 posveti gotovo cijelu minutažu isključivo toj temi. Isti slučaj je s napadom na novinara Vladimira Kovačevića, kojem je posvećeno gotovo 20 udarnih minuta Dnevnika. Dnevnik 27. avgusta je počeo informacijom da je Kovačević napadnut i pretučen, uz njegovu izjavu u kojoj je kratko objasnio šta se dogodilo. Nakon toga slijedi uživo uključenje Ernada Metaja, koji prenosi sve informacije u vezi s ovim napadom. Novinar Kenan Ćosić u prilogu prenosi osam izjava koje dodatno pojašnjavaju kontekst, nakon čega se vraćamo Ernadu Metaju i intervjuu sa Željkom Raljićem, šefom dopisništva BN televizije u Banjaluci. Pitanja su konkretna i precizna, bez klišeiziranih pitanja na koje je nemoguće dati odgovor. Poslije razgovora slijedi anketa s građanima Banjaluke, a njegovo javljanje uživo završava još jednim razgovorom, ovaj put s predsjednikom Udruženja BH novinari Markom Divkovićem. Pitanja novinara ponovo predstavljaju primjer odgovornog izvještavanja, jer ne ponavlja isto što je pitao prethodnog gosta, nego su ona kontekstualizovana novom sagovorniku: kakvi protesti su najavljeni, kakav je trend napada, da li napadi imaju političku dimenziju i slično. Dodatnu analizu smo dobili u prilogu Adise Herco, koja je kroz infografike predstavila malu retrospektivu napada na novinare u BiH, kako bi građanima dočarala licemjernost određenih političara (koji su do juče i sami napadali novinare, a sad odjednom mijenjaju stranu). Izvještavanje o ovoj temi je završilo u studiju, gdje je Armina Sadiković uradila još jedan intervju, ovaj put s Fedžadom Fortom iz Društva novinara BiH. Na taj način, TV1 je pokrio sve uglove priče o napadu na novinara, potvrđujući tezu da nije tačno da svaka priča ima dvije strane – ima ih mnogo više.

U Dnevniku od 28. avgusta se nastavlja izvještavanje o napadima na novinare, sad se radi o klasičnim prilozima sa okupljanja u Sarajevu i Mostaru.

ZAKON O BORCIMA U FBiH: Nove informacije o problemima demobilisanih boraca u FBiH smo dobili 25. avgusta. Prvo je Slađan Tomić informisao građane o novom uslovu boraca, koji su rekli da će, ako zakon ne bude donesen do 3. septembra, oni izaći na proteste 5. septembra. Prilog je klasični informativni, sa dva demobilisana borca kao izvorima (Nazil Velić i Mirsad Siočić). Da je ostalo na ovom prilogu, mogli bismo zaključiti da to nije dovoljno, jer i dalje ne znamo šta je problem sa zakonom. Isti novinar kasnije u Dnevniku radi analitički prilog, u kojem objašnjava mogućnosti u vezi sa zakonom: šta kažu u Vladi FBiH, a šta kažu demobilisani borci? Takođe, imamo primjer kako treba da izgleda pravo na odgovor: ministar Salko Bukvarević je direktno prozvao Mahida Mešalića (DF), nakon čega slijedi odgovor Mešalića – a na kraju ponovo Bukvarević govori o stanju registra boraca, koji predstavlja najveći problem.

PUCNJAVA KOD DŽAMIJE FERHADIJE U BANJALUCI: Pucnjava na Ferhadiju u Banjaluci je šesta vijest 24. avgusta, gdje Amira Jablan prenosi informacije o tome kako su dva lica pucala na džamiju Ferhadiju u Banjaluci. Iako je bilo ukupno šest izvora, niti jedan od njih nije bio iz RS-a, nego su bošnjački političari dobili prostor da kontekstualizuju ovaj događaj. Svih šest sagovornika je u ovom događaju vidjelo napad na opstanak Bošnjaka u RS-u. To ne znači da oni nisu u pravu, ali je neozbiljno graditi cjelokupnu priču na ovoj pretpostavci bez uzimanja u obzir i drugih mogućih objašnjenja ovog krivičnog djela.

IZDVAJAMO:

TV1 je dao prioritet nesreći u Jablanici, 23. avgusta je Amira Jablan uživo izvijestila o svim poznatim informacijama (ne zna se još ništa o uzrocima, uz izjave očevidaca). Dan kasnije, Slađan Tomić prenosi ispovijest Božidara Jurenića, mašinovođe koji je preživio nesreću.

Ocjena: 9

Komparativna analiza:

ATV je napravio određene pomake u pojedinim pričama, jedan od njih je izvještaj o napadu na novinara Vladimira Kovačevića. Međutim, takav događaj zaslužuje mnogo više od dvije minute priloga, što je TV1 prepoznao i odlično uradio posao. ATV nije „imao mjesta“ da se bavi analizom događaja, jer su tematizovali Zahara Prilepina, kao da je u pitanju najpoznatija ličnost na svijetu – dok uvid u širu sliku pokazuje da je u pitanju političko-medijski spin o „nevinom književniku“, zanemarujući njegove druge aktivnosti. TV1 se bavio ovom temom, ali mnogo manje od ATV-a. Takođe, ATV se nije bavio pucnjavom kod džamije Ferhadije u Banjaluci, dok je TV1 kontekstualizovao priču kao platformu za stavove bošnjačkih političara. Na kraju, još jednom napominjemo da se promotivne aktivnosti SNSD-a redovno nastavljaju na ATV-u, koji sve više liči na propagandnu mašinu RTRS-a.