NAČELNICI-KANDIDATI: BEZ NJIH BI VLAST BILA NEZAMISLIVA

IZDVAJAMO

Generalno posmatrano, promotivne kampanje kroz medije, kao i prethodnih godina, nisu jasno artikulisane prema glasačima. Još uvijek su, mada u manjoj mjeri, prisutna obećanja koja ne spadaju u nadležnosti opštinskih organa vlasti, predsjednici partija su dominantniji na predizbornim skupovima od samih kandidata, mediji još uvijek jasno favorizuju određene političke partije i kandidate, a, s druge strane, izlaznost na izborima svake godine je manja i manja.

NAČELNICI-KANDIDATI: BEZ NJIH BI VLAST BILA NEZAMISLIVA

Za reizbor na načelničku funkciju zainteresirano je nekoliko kandidata na lokalnim izborima. U kojoj su mjeri ti kandidati ispunili obećanja iz predizborne kampanje iz 2012. godine, a šta nam sada obećavaju?

Prema podacima Centralne izborne komisije (CIK), za lokalne izbore 2016. godine građani Bosne i Hercegovine će imati priliku da između više od 20 hiljada kandidata izaberu one najbolje i najkvalitetnije koji bi trebalo da ispune obećanja koja su dali tokom predizborne kampanje.

Trenutno je u jeku predizborna kampanja za lokalne izbore 2016., a određen broj kandidata se bori za novi mandat, odnosno nove četiri godine vlasti. U Sarajevu, u opštinama Novi Grad, Stari Grad, Novo Sarajevo i Ilidža trenutni načelnici će pokušati da izbore novi mandat. Čelni ljudi Bijeljine, Doboja, Tuzle, Zvornika, Jajca, Livna, Ljubuškog, Srebrenice i još nekolicine manjih mjesta također će pokušati izboriti još jedan mandat.

Prateći pisanje pet dnevnih novina (Dnevni avaz, Oslobođenje, Dnevni list, Nezavisne novine i Glas Srpske) i drugih dostupnih resursa, komparativnim pristupom ćemo pokušati utvrditi koliko su kandidati ispunili svoja obećanja iz predizborne kampanje iz 2012. godine i uporediti ih sa obećanjima za predstojeće izbore.

Generalna ocjena kampanje iz 2012. godine je da su pomenuti mediji bili vrlo pristrani i daleko od bilo kakve objektivnosti i profesionalizma. Uredništvo Dnevnog avaza je svim silama pokušalo da diskredituje Stranku demokratske akcije (SDA), dok je jasno favorizovalo kandidate SDP-a i Stranke za bolju budućnost (SBB). Novine sa sjedištem u Banjaluci – Nezavisne novine i Glas Srpske – nesumnjivo su bile komunikacijski kanal SNSD-a. Na dnevnoj osnovi bilježili su promotivnu kampanju kandidata SNSD-a, a posebno Slobodana Gavranovića, još uvijek aktuelnog gradonačelnika Banjaluke. Mostarski Dnevni list je punu pažnju posvetio kampanji Lijanovića, a svoje mjesto su pronašli i kandidati HDZ 1990 i Hrvatske stranke prava (HSP). Kandidatima Hrvatske demokratske zajednice (HDZ) date su mrvice. Uredništvo Oslobođenja je svoju naklonost dalo kandidatima SDA.

Sarajevo, u tebi je sinje more obećanja

Od svih kandidata SDA, Oslobođenje je najtemeljitije pratilo kampanju aktuelnog načelnika Opštine Novi Grad, Semira Efendića. Prateći njegova obećanja iz 2012. godine, moglo bi se reći da je Efendić ispunio samo jedan njihov dio. Od obećanja koje je izrekao tokom kampanje, a koja su realizirana ili su u fazi realizacije, vrijedi izdvojiti: renoviranje Doma zdravlja “Kumrovec”, utopljavanje zgrada u svrhu uštede toplotne energije, izgradnju biciklističke staze, izgradnju Bosanske tržnice, djelimičnu izgradnju Sportskog centra “Safet Zajko”, kao i djelimično uvođenje elektronske uprave u Opštini. Ono što je ostalo neispunjeno u prošlom mandatu odnosi se na izgradnju sportsko-rekreativnog centra na Dobrinji s otvorenim bazenom, te kompleks za banjsko-rekreativni turizam s termalnom vodom koja je trebala biti dovedena sa termalnih izvora Ilidže, kao i na završetak izgradnje IX transverzale. U novoj kampanji pod nazivom “Novi Grad 2020”, ono što je vrijedno pažnje jeste izgradnja Kongresnog centra na području Alipašinog Polja, kao i nastavak aktivnosti vezanih za neispunjena obećanja iz prošlog mandata (Sportsko-rekreativni centar Dobrinja, IX transverzala).

Drugi kandidat SDA koji pokušava da ostvari svoj treći mandat jeste Nedžad Koldžo, aktuelni načelnik Opštine Novo Sarajevo. Koldžo je u predizbornoj kampanji tokom 2012. godine kao prioritet postavio projekt Južne longitudinale i rondoa, izgradnju ambulante na Hrasnom Brdu, rekonstrukciju objekta Dom “Boško Buha”, izgradnju bazena zatvorenog tipa u naselju Hrasno, uređenje sportsko-rekreativne zone Park-šuma Hum itd. Od krupnih obećanja koja su realizirana možemo navesti izgradnju sportske dvorane na Grbavici, dok su djelimično ispunjena obećanja vezana za rekonstrukciju Doma “Boško Buha”, izgradnju Južne longitudinale i uređenje sportsko-rekreativnog centra zone Park-šuma Hum. Izgradnja obećanog bazena zatvorenog tipa u naselju Hrasno i rekonstrukcija stadiona Grbavica nisu realizirani. U predstavljanju svog programa u Oslobođenju za naredni period, Nedžad Koldžo kao važan prioritet još jednom nominira izgradnju Južne longitudinale kao i izgradnju sedam kružnih tokova, završetak Doma “Boško Buha” te izgradnju ambulante i MZ Hrasno Brdo.

Sudeći prema analizama o radu načelnika u protekle četiri godine koje se ovih dana pojavljuju u javnosti, Ibrahim Hadžibajrić, pored načelnika Opštine Centar Dževada Bećirevića, predstavlja jednog od najučinkovitijih načelnika. Podsjetimo, Hadžibajrić na predstojeće izbore izlazi kao nezavisni kandidat, dok je na prošlim izborima pobijedio kao kandidat SBB-a, a na izborima prije kao kandidat SDA.  U svom predstavljanju u Oslobođenju, Hadžibajrić navodi da je u proteklih osam godina u obrazovanje, sport i kulturu uloženo 57 miliona KM. U protekle četiri godine, sredstvima Opštine Seldžuk izgrađen je Mevlevijski kulturni centar, obnovljen je Baščaršijski trg, koji je koštao 1,2 miliona KM, a polovinu sredstava donirala je Opština Osman-gazi (Turska). Izvršena je rekonstrukcija Zavoda Mjedenica uz donaciju Američkih oružanih snaga od 500.000 dolara. Prikupljanje donatorskih sredstava u projektima obnove i rekonstrukcije je jedna od karakteristika mandata aktuelnog načelnika Opštine Stari Grad (u posljednjih osam godina prikupljeno je 22 miliona KM).

U novom mandatu Hadžibajrić obećava izgradnju dvorana i to u Osnovnoj školi “Edhem Mulabdić” i u ulici Logavina (obećanja iz 2012. koja nisu ispunjena). Planiran je projekat utopljavanja osam osnovnih škola (2,2 miliona KM), kao i izgradnja garaža prekoputa Vijećnice (7 miliona KM). Zanimljivim se čini da načelnik Hadžibajrić ističe projekte za koje nema nadležnost. U prošlom mandatu, u osnovne škole je investirano oko sedam miliona KM), kao i dato novo predizborno obećanje koje je vezano za poboljšanje autobuskog i minibuskog saobraćaja na području opštine (planirana je kupovina 20 kombija za GRAS).

Tuzla nikada neće pasti

Prema podacima portala Istinomjer, aktuelni gradonačelnik Tuzle Jasmin Imamović je od 17 obećanja u potpunosti  i djelimično ispunio po pet, dok su četiri u potpunosti ostala neispunjena. Manjim i većim dijelom ispunjena su dva, odnosno jedno obećanje. Od u potpunosti ispunjenih obećanja vrijedi izdvojiti izgradnju petlje Šićki Brod – MZ Solana, kao i to da su cijene grijanja u Tuzli i dalje najniže u cijeloj Bosni i Hercegovini. Od neispunjenih obećanja izdvajamo ono da će Tuzla u periodu od 2012. do 2016. dobiti status “pametnog grada”, kao i obećanje da će se kultura staviti u funkciju turizma kako bi se na taj način povećao broj zaposlenih. Pretraživanje novinske arhive nam ukazuje da je za vrijeme mandata Jasmina Imamovića Tuzla bila prva lokalna uprava u Bosni i Hercegovini s etičkom linijom putem koje su građani mogli da prijave slučajeve korupcije.

Nova predizborna kampanja Jasmina Imamovića ne obiluje konkretnim i jasnim obećanjima. Pored opštepoznatih obećanja da Tuzla nikada “neće pasti” i da je Tuzla kolijevka antifašizma, možemo izdvojiti i dva konkretna. Imamović obećava da će u naredne četiri godine zaposliti 4.000 novih radnika s ciljem da se postotak zaposlenih u Tuzli podigne na 70%. Drugi konkretan, ali manje mjerljiv cilj, predstavlja nastavak izgradnje komunalnih objekata.

RS – izborna kampanja u sjeni referenduma

U Republici Srpskoj, prije lokalnih izbora u 2012. godini, SNSD je važio kao jedan od favorita, međutim, desilo se suprotno. Zoran Stevandić je jedan od kandidata SNSD-a koji je pobijedio u Zvorniku. Mnogi će ga se sjetiti kao čovjeka koji je smirenošću i ozbiljnošću značajno uticao da nakon napada na policijsku stanicu i ubistva policajca Dragana Đurića grad Zvornik ostane miran. Stevandić je zajedno sa predsjednikom Skupštine opštine Zvornik Mersadom Mehmedovićem izašao pred kamere moleći građane, posebno omladinu, da se suzdrže od osvetničkih akcija spram svojih komšija Bošnjaka. U razgovoru za Dnevni avaz, Stevandić ističe da je mnogo toga urađeno u protekle četiri godine: realizovan je projekat Vodovod Zvornik-Sjever, kojim se vodom napaja sedam mjesnih zajednica, izvršena je rekonstrukcija glavnih gradskih ulica sa svim instalacijama i rasvjetom, a posebno naglašava sufinansiranje vantjelesne oplodnje kod bračnih parova sa problemom steriliteta. U novom mandatu, u intervjuu za Glas Srpske od 20. septembra, Stevanović obećava jeftinije grijanje za građane Zvornika, nastavak ulaganja u infrastrukturne objekte u gradu i okolici, te izgradnju 500 novih parking-mjesta u Zvorniku.

Građani Bijeljine će imati priliku da svoje povjerenje još jednom poklone aktuelnom gradonačelniku Bijeljine Mići Mičiću (SDS). U predizbornoj kampanji iz 2012. godine zabilježeno je devet obećanja, od kojih su dva – asfaltiranje puteva i izgradnja porodičnih ambulanti – ispunjena u potpunosti. Obećanja vezana za zapošljavanje, izmještanje autobuske stanice iz centra grada i poboljšanje gradskog prevoza ostala su neispunjena. Kada su u pitanju investicije, u Nezavisnim novinama iz decembra 2014. godine nalazimo podatak o ulaganju od 30 miliona eura u Tvornicu šećera Bijeljina. U intervjuu Nezavisnim novinama iz novembra 2015. godine Mičić ističe da je za vrijeme njegovog mandata Bijeljina od nerazvijene opštine postala grad. Opština je dobila certifikat BFC kao potvrdu da je Bijeljina sredina s povoljnim poslovnim okruženjem. U predizbornom intervjuu za Oslobođenje od 26. jula,  novinar nije postavljao pitanja vezana za planove u sljedećem mandatu, već je razgovor uglavnom bio fokusiran na nastojanja Milorada Dodika i SNSD-a da diskredituju aktuelnu vlast u Bijeljini.

HDZ ‒ kako dobiti izbore bez pomoći medija?

O stabilnosti glasačkog tijela svjedoči nam primjer Luke Čelana (HDZ), aktuelnog načelnika Livna, i Mire Kraljevića (HDZ), trenutnog gradonačelnika Širokog Brijega ‒ njih dvojica će se boriti za četvrti mandat. Zanimljivo je da u oba slučaja promotivna kampanja za lokalne izbore 2012. godine nije bila medijski eksponirana, ali pobjede su bile dosta uvjerljive. Luka Čelan dobio je 48,56 posto glasova, a Miro Kraljević čak 60,74 posto. Kada govorimo o obećanjima od prije četiri godine, jedini pouzdani podatak predstavlja izvještaj Centra civilnih inicijativa za prvu godinu mandata, gdje je zabilježeno pet predizbornih obećanja, od kojih su tri djelimično ispunjena, jedno nije, a jedno je ispunjeno u potpunosti. Ispunjeno je obećanje o izgradnji vodovodne mreže u Srđevcima, a neispunjeno je ostalo ono o zapošljavanju 1.000 osoba. Tokom Čelanovog mandata, mediji su zabilježili i investiranje belgijske kompanije B-Spring u izgradnju tvornice opruga i zajedničko ulaganje Opštine i Federalnog ministarstva razvoja, poduzetništva i obrta u privrednu zonu “Jug” u iznosu od 156.824 KM.

Miro Kraljević je tokom predizborne kampanje ukupno dao 18 obećanja.
Šest obećanja je ispunjeno u potpunosti, dok je pet ostalo neispunjeno. U Dnevnom listu iz avgusta 2013. godine Kraljević je govorio o aktuelnostima u Opštini Široki Brijeg. Već tada je bila završena prva faza projekta “Vodoopskrba i odvodnja otpadnih voda“, koji je do kraja mandata uspješno završen. Tada je u finalnoj fazi bila izgradnja osnovne škole na Lisama, koja je također uspješno privedena kraju do kraja mandata. Od krupnijih obećanja, Kraljević nije uspio realizirati izgradnju Centra za reciklažu otpada. Pored navedenog, za vrijeme aktuelnog gradonačelnika otvoren je Centar za informisanje, savjetovanje i obuku (CISO), a uz podršku Ambasade Kraljevine Španije.

Kao i u vrijeme predizborne kampanje iz 2012., promotivna kampanja za predstojeće lokalne izbore ova dva kandidata nije prisutna u ključnim pisanim medijima u BiH. U Dnevnom listu, čije čitateljstvo gravitira području Hercegovine, nema niti jedne objave vezane za njihovo predstavljanje.

Generalno posmatrano, promotivne kampanje kroz medije, kao i prethodnih godina, nisu jasno artikulisane prema glasačima. Još uvijek su, mada u manjoj mjeri, prisutna obećanja koja ne spadaju u nadležnosti opštinskih organa vlasti, predsjednici partija su dominantniji na predizbornim skupovima od samih kandidata, mediji još uvijek jasno favorizuju određene političke partije i kandidate, a, s druge strane, izlaznost na izborima svake godine je manja i manja.

About The Author