Režim bjeloruskog predsjednika Aleksandra Lukašenka naredio je svim ambasadama da prestanu izdavati pasoše građanima koji žive u inostranstvu, uvodeći tako mjeru koja će direktno uticati na bjeloruske novinare u egzilu i građane koji su pobjegli od represije.
Prema predsjedničkom dekretu, bjeloruski pasoši mogu se obnoviti samo ako je nositelj bio registrirani stanovnik prije napuštanja zemlje. Nakon zabrane izdavanja pasoša, oglasila su se novinarska udruženja pozivajući na stvaranje mehanizama za zaštitu građana.
Predsjednik Bjeloruskog udruženja novinara (BAJ) Andrei Bastunets je naveo da ova situacija stavlja Bjeloruse u inostranstvu u izuzetno nepovoljnu situaciju, prije svega one koji se ne mogu vratiti u zemlju te da im preostaje da potraže mogućnost dobivanja drugih dokumenata u zemlji egzila.
Međunarodna i Evropska federacija novinara (IFJ-EFJ) snažno su osudile najnoviji represivni potez Lukašenkova režima da slomi slobodu govora i političku opoziciju, navodeći da je ovim potezom Lukašenko otišao korak dalje.
Pozvali su organizacije za slobodu štampe i novinarska udruženja da ukažu na ovu brutalnu represiju nad medijima i flagrantna kršenja ljudskih prava te su zatražili oslobađanje svih 33 zatvorena novinara i medijska djelatnika.
Associated Press je izvijestio da je procijenjenih 200 do 300 hiljada Bjelorusa napustilo zemlju u posljednje tri godine, nakon izbijanja masovnih protesta protiv Lukašenka, diktatora koji je 9. augusta 2020. godine proglašen pobjednikom lažiranih predsjedničkih izbora i koji je krajnjom brutalnošću ugušio mirne proteste. Od tada su se bjeloruski novinari suočili sa stotinama hapšenja i pritvaranja.
Za podršku novinarima u Bjelorusiji napravljena je platforma ‘Maraton solidarnosti’ koji su pokrenuli BAJ i Litvanska unija novinara (LZS) na Svjetski dan slobode medija, 3. maja.
To je poziv na akciju za kolege novinare, organizacije za ljudska prava i dobro-poznate javne ličnosti koje se bore za demokratske vrijednosti slobode izražavanja i prava na informaciju.
Izvor: EFJ
