Malo je vjerovatno da Zuckerberg čita komentare koje ljudi ostavljaju na njegovim objavama na Facebooku, ali kad bi to činio, trebalo bi mu otprilike 145 dana, bez spavanja, da se probije kroz poplavu komentara koji su mu ostavljeni nakon se izvinio za prekid rada svih servisa.
– Izvinite za današnje smetnje – napisao je osnivač i glavni rukovodilac Facebooka, poslije šest sati pada Facebooka, WhatsAppa i Instagrama.
Facebook je za smetnju okrivio rutinsko održavanje – njegovi inženjeri pokrenuli su komandu koja je nenamjerno isključila centre za podatke iz šireg interneta, a na izvinjenje osnivača te društvene mreže odgovorilo je oko 827.000 ljudi.
Ono što je u tom trenutku postalo očigledno, ako već nije bilo od ranije, jeste u kolikoj mjeri su milijarde ljudi postale ovisne od ovih usluga – ne samo zbog zabave, već i zbog osnovne komunikacije i trgovine.
Također, sada je očigledno da je ovo daleko od jednokratne situacije: stručnjaci sugeriraju da široko rasprostranjeni prekidi rada interneta postaju sve učestaliji i pogubniji.
– Jedna od stvari koje viđamo posljednjih nekoliko godina jeste sve veće oslanjanje na mali broj mreža i kompanija koje nas opslužuju velikim dijelovima sadržaja. Kad jedna od njih, ili više od jedne, ima neki problem, to ne utiče samo na njih, već i na stotine hiljada drugih servisa – kaže Luke Derrick, glavni tehnički službenik u Downdetectoru.
Facebook se, na primer, sada koristi za ulazak u širok dijapazon različitih servisa i uređaja, kao što su pametni televizori. Derrick i njegov tim u Daun Detektoru nadziru servise i sajtove na mreži u potrazi za smetnjama.
On kaže da široko rasprostranjeni prekidi rada koji utiču na velike servise postaju sve češći i ozbiljniji.
– Kad Facebook ima problema, to ostavlja velike posljedice po internet, ali i privredu, i društvo u cjelini. Milioni, ili potencijalno stotine miliona ljudi sjedi i čeka da jedan mali tim u Kaliforniji nešto popravi. To je zanimljiv fenomen koji je narastao u posljednjih nekoliko godina – naveo je.
U oktobru 2021. godine „greška u konfiguraciji” oborila je Facebook, Instagram i WhatsApp na šest sati. Drugi sajtovi kao što su Twitter također su imali smetnje zbog navale novih posjetilaca na njihovim aplikacijama.
U julu 2021. godine više od 48 servisa, među kojima su AIRBNB, Expedia, Home Depo, Salesforce pali su na oko sat vremena poslije greške sa Sistemom imena domena (DNS) u kompaniji za isporučivanje sadržaja Akamai. On je uslijedio nakon sličnog pada u kompaniji mjesec dana ranije.
U junu 2021. godine Amazon, Reddit, Twitch, GitHub, Spotify i nekoliko informativnih sajtova pali su na oko sat vremena nakon što je prethodno nepoznatu grešku slučajno pokrenula mušterija u servisu za kompjuterske oblake Fastly.
U decembru 2020. godine Gmail, Google Drive, YouTube i drugi Googleovi servisi pali su istovremeno na oko 90 minuta nakon što je kompanija rekla da je naišla na „problem s kvotom internog skladištenja”.
Također, u novembru 2020. godine tehnički problem s jednim od pogona Amazonovog web servisa u Virginiji u Sjedinjenim Američkim Državama uticao je na hiljade online servisa treće strane na nekoliko sati, uglavnom u Sjevernoj Americi.
U martu 2019. godine Facebook, Instagram i WhatsApp pali su ili bili ozbiljno ometeni na oko 14 sati poslije „promjene u konfiguraciji servera”. Neki drugi sajtovi, poput Tindera i Spotifya, koji koriste Facebook za ulazak, također su osjetili posljedice.
Neizbježno, u nekom trenutku, tokom velikog prekida rada servisa, ljudi počinju da se brinu da je taj prekid rezultat neke vrste cyber-napada, ali stručnjaci sugeriraju da je to najčešće primjer banalnijeg slučaja ljudske greške, u kombinaciji, kažu oni, s načinom na koji se internet održava aktivnim preko složenog seta zastarjelih i nestabilnih sistema.
Tokom pada Facebooka, stručnjaci su se šalili na društvenoj mreži Twitter da su neki od dežurnih krivaca ili razloga za probleme s padom sistema „stariji od Spice Girls grupe” osnovane 1994. godine i da su bili „dizajnirani na salveti”.
Naučnik za internet profesor Bil Buchanan kaže da internet nije masovno distribuirana mreža koju su DARPA (Agencija za napredne istraživačke projekte namijenjene odbrani), prvobitne arhitekte interneta, pokušali da stvore, a koji može da istrpi nuklearni napad na svakom svom dijelu.
– Protokoli koje koristi praktično su isti koji su osmišljeni kad smo se priključili na mainframe računare sa ‘glupih’ terminala. Jedna jedina greška u srži njene infrastrukture može da sruši čitavu stvar u paramparčad – dodao je.
Profesor Buchanan kaže da mogu da se izvedu poboljšanja kako bi internet postao otporniji, ali da će mnoge osnove interneta ostati iste, pa bilo to dobro ili loše.
Umjesto pokušaja da se rekonstruiraju sistemi i struktura interneta, profesor Buchanan misli da je potrebno poboljšati način na koji se internet koristi da bismo pohranjivali i dijelili podatke ili će u protivnom doći do još masovnih prekida rada u budućnosti.
Iako veliki internet kvarovi utiču na živote i poslovanja, oni mogu, na kraju, da pomognu da se pojača otpornost interneta i web usluga priključenih na njega.
Forbes procjenjuje da je Facebook izgubio 66 miliona dolara tokom pada u trajanju od šest sati, zbog neaktivnosti, odlaska posjetitelja i oglašivača. Takav gubitak najverovatnije će primorati više rukovodioce da se usredotoče na rad kako se to ne bi ponovilo.
Izvor: BBC
