Šta mislite ko će pobijediti? Ono što su govorili potpuno je tačno, Evropu kakvu danas znamo oblikovali su kršćanska doktrina i njen moral, što je tvrdnja koja u sebi integrira i skladno spaja i pozitivne i negativne konotacije takvog fenomena. Ali pojedini lideri savremene EU ne shvataju da kršćanstvo danas ne može biti temelj nikakve prosperitetne zajednice. Uostalom, kao ni jedna druga religija. Iskustvo i povijest to zorno dokazuju, u razvoju ekonomskih, kulturnih i drugih standarda kreativni otpor kršćanstvu odigrao je značajniju ulogu od samog kršćanstva.
Današnje države i društva EU mogu prosperirati samo kad su eklektična smjesa svega progresivnog na svijetu. Ušli smo u eru Azije. Kad je Kina krenula s projektom revitalizacije Puta svile, Donald Trump je otpočeo gradnju zida na granici s Meksikom, a Evropa je utvrdila sanitarni koridor prema Balkanu i ostatku Trećeg svijeta. Šta može 450 miliona stanovnika Unije, već pomalo starih, tromih i u dobroj mjeri staromodnih, naspram više od četiri milijarde Azijaca, mladih, gladnih, željnih napretka. Potrajati će možda dvije, tri decenije dok Azija ne preuzme potpuni primat, iako je taj proces već dobrano zagazio u naprednu fazu.
Kina se davno probudila, kod Indije to ide znatno sporije, ali ipak ide, Japan je fascinantno prevazišao sva povijesna i zemljopisna ograničenja… Društva koja se zatvaraju neminovno stare i odumiru. Vitalnost pojedinih zajednica danas se mjeri elastičnošću, a EU je primjer neelastične udruge. Do određene je mjere bila veličanstven politički projekat, ali onda su počeli raditi na zamrzavanju postojećeg stanja. Napravili su nešto slično raju i potom sve snage uložili u stagnaciju i odbranu. Ali raj bi se za potrebe ovog zapisa mogao uporediti sa svemirom, mora stalno da se širi, inače će upasti u crnu rupu.
Evropska unija polako postaje slučaj. Nekadašnja zajednica uglja i čelika danas je Unija bodljikavih žica i obnovljenih viza. Sloboda je trebala biti prva riječ Unije, iz koje proizlaze sve ostale, ali sloboda je tu, čini se, fenomen koji gubi vrijednost. Ustuknula je pred samozadovoljstvom i sigurnošću. Bit će veselo narednih godina i s najvećim nestrpljenjem očekujemo dan kad će azijska zajednica čipova i artificijelne inteligencije uvesti vize za građane EU.
Eklektičnost današnje Azije najbolje ilustrira jedan od njenih vitalnih simbola, Bruce Lee. Ulični borac, pa potom glumac i globalna ikona borilačkih vještina imao je biblioteku od dvije tisuće knjiga iz karatea, aikidoa, boksa, taekwondoa i klasične filozofije. Njegov Jeet Kune Do borilački je sistem koji je iz svake poznate vještine uzimao ono što je najbolje – za borbu bez distance recimo aikido, za distancu nožni udarci iz taekwondoa. E tako je i današnja azijska privreda svojevrsni Jeet Kune Do savremenog svijeta, od svih su ukrali sve najbolje i dobili Azijskog tigra, Bruce Leeja moderne ekonomije, kulture, politike. Pa zar sama Kina nije spojila karakteristike rigidnog jednopartijskog sistema i njegovih represija s potentnim blagodatima tržišta i kapitalizma, gdje konkurencija i nadmetanje pokreću stvari iz mrtvila? O kolateralnim žrtvama takvih svjetonazora ovdje sad ne govorimo, potpuno svjesni da su one mnogo više od uzgredne štete.
Zapad izgleda ima problema da shvati šta se dešava na njegovim istočnim granicama, pri čemu ne mislimo na Rusiju i krvavu agresiju u Ukrajini. Glavni strateški konkurenti Zapada još su malo istočnije.
