Teško je procijeniti da li na ATV-u i Hayatu ima išta zbog čega se možemo smatrati informiranijim građanima od nekoga ko gleda druge programe. Mnogo je tu posla za urednike ukoliko žele da im se dnevnik tretira kao ozbiljan i nepristran informativni sadržaj

ATV: SRBI SVI I SVUDA

7. – 13. septembar 2016.

ANESTEZIRANJE PROBLEMA: Kad je domaća politika u pitanju, na ATV-u i dalje forsiraju priču o referendumu o 9. januaru. Ogroman prostor dat je tako Miloradu Dodiku, koji je glavni akter te priče. Anesteziraju se time lokalni problemi koji bi, s obzirom da je vrijeme lokalnih izbora, trebali imati primat. Takav pristup pogoduje svima koji imaju vlast u opštinama jer se njihov rad, u vrijeme kad za to ima najviše povoda, ne preispituje.

CILJANO IZBJEGAVANJE KRITIKE: Kritika vlasti se izbjegava čak i kad je svarnost forsira. Naprimjer, dnevnik od 12. septembra počeo je s konkretnim problemom običnog čovjeka. Radilo se o Željku Blagojeviću, ratnom vojnom invalidu, koji ne može da ostvari besplatnu pravnu pomoć. Zbog toga je protestirao bacajući jaja na zgradu Vlade RS. Međutim, novinar se bavio više samim incidentom nego njegovim povodom. Razgovarao je sa Željkom, ali ga nije pitao zašto ne može dobiti pomoć, koliko je puta pokušavao, kod koga… Također nismo saznali koliko još ljudi sličnih njemu ima u RS-u, kakav je kvalitet te pomoći kad se dobije. Bilo bi interesantno čuti iskustvo pravnika koji daje takvu vrstu pomoći, što također nije pokušano. Dat je prostor, međutim, Draganu Lukaču da govori o sigurnosti institucija vlasti koja uopšte nije ugrožena. Svakodnevno ugrožavanje egzistencije običnog čovjeka za ATV nije toliko interesantno koliko jajima isprljana stakla na instituciji vlasti.

PRISTRANO, NEPROFESIONALNO: Na ATV-u je moguće osjetiti, kao i u većini bh. medija, nacionalnu i vjersku pristranost. “Srbi svi i svuda” mogla bi biti krilatica opisa medijskog interesovanja ATV-a. Tako, recimo, izbori u Hrvatskoj su sagledani iz perspektive srpske nacionalne manjine, dok ostale manjine nisu ni spomenute. U Zagreb je potom dolazio vaseljenski patrijarh Vartolomej. Ta posjeta jest važna, kao i poruke koje je izgovorio, prije svega o pomirenju. Međutim, pomiriteljski govori su postali svakodnevica vjerskih poglavara, ali pomirenja nema. Otud kritika ATV-u, koja bi se mogla uputiti i većini medija, jest preispitivanje priče koju propagira SPC ili bilo koja druga vjerska institucija. Da vidimo šta je u toku 21. godine mira SPC konkretno učinila na pomirenju. Da li je moglo više?

Tu je još jedno opšte mjesto bh. medijske slike – obilježavanje godišnjica u vezi s ratom iz perspektive jednog naroda. U slučaju ATV-a – srpskog. Konkretno, radilo se o godišnjici stradanja Srba iz Vozuće. Neophodan je pijetet prema žrtvi, ali i izvlačenje iste iz ralja politike i ideologije. To bi, između ostalog, značilo da ju se više posmatra iz opšteljudske perspektive, a manje iz usko nacionalne. Što ATV ne radi.

UREDNIČKI PROPUST: U analiziranom periodu desila se i jedna greška koja urušava povjerenje u uredništvo ATV-a. Novinar Slaviša Bajić je u svom prilogu od 11. septembra rekao da bi Rusija mogla postati druga zemlja Evropske unije u koju bi BiH izvozila meso ako se otklone određene prepreke. Rusija, međutim, nije članica EU.

HAYAT: KORAK NAPRIJED, NAZAD DVA

7. – 13. septembar 2016.

ŽIVOTNE TEME: Hayat je ove sedmice priču o referendumu sveo na minimum. U najavi sadržaja dnevnika od devetog septembra, referendum je spomenut, ali je onda voditeljica rekla kako prednost daju “životnim temama”. Time je referendum jasno skrajnut u manipulativne priče kojima nijedan medij ne bi smio biti servis. Dan poslije, dnevnik je počeo vijestima o Siriji. Tačnije, o dogovoru SAD-a i Rusije o prekidu sukoba u Siriji. Ako se desi, to je značajan korak ka svjetskom miru i kao takav ima prednost u odnosu na domaće teme. Bar za taj dan. To su na Hayatu dobro prepoznali.

PROMOCIJA SDA: Što se izbora tiče, napravljen je pomak nabolje. Data je opšta slika izbora kroz marketinšku i psihološku propagandu, čime su građani upozoreni da na ponuđeno ne pristaju olako. Prilog je emitovan 10. septembra, a uradio ga je Rešid Halilović. Ipak, Hayat je bespotrebno dao prostor političkoj promociji Bakira Izetbegovića, a posredno i SDA emitujući dio njegovog govora s otvaranja HE Vranduk.

KAD BAKIR I DINO ČESTITAJU: I Hayat ima problem nekritičkog pristupa vjerskim zajednicama. Naprimjer, bajramske poruke reisa i drugih velikodostojnika nužno su pomiriteljske i dobronamjerne. Pred svaki Bajram imaju priliku da pripreme šta u duhu svojih poruka konkretno radi IZ, ali to ne urade. Puštaju ih da budu savjetodavci putem vlastite televizije, a gledaoci ne znaju da li za taj posao imaju pokriće u vlastitim djelima. Nije im se smjelo desiti da snime izjave čak dva SDA funkcionera koji čestitaju Bajram nakon klanjanja. Radilo se o Bakiru Izetbegoviću i Dini Konakoviću. Tu se mora imati više sluha za predizborni politički trenutak. Gotovo da nema političara koji nije čestitao praznik, pa izdvajanje njih dvojice znači političku pristranost.

BEZ OGRAĐIVANJA: Svake godine u prilozima o hadžu novinarski jezik na Hayatu briše granice između vjere i historije i to uvijek na istom primjeru. I ove godine smo imali spominjanje mjesta na kojem su se “sreli Adem i Hava i gdje je prvi put uslišena čovjekova molitva” – prilog od 10. septembra. Naime, neophodna je ograda “prema vjerovanju”, bez nje to postaje historijska činjenica koja vrijedi za sve.

KARDINALNA GREŠKA: Kardinalna greška, kao na ATV-u, u vezi s Evropskom unijom napravljena je i na Hayatu. Kao najavu bloka kratkih vijesti, voditeljica Marijana Kršo devetog septembra počitala je da je na vanrednoj sjednici Vijeća ministara: “… utvrđen prijedlog protokola uz Sporazum o stabilizaciji i pridruživanju između evropskih zajednica i njihovih država članica s jedne i Bosne i Hercegovine s druge strane, da bi se uzelo u obzir pristupanje Hrvatske Evropskoj uniji.” Evropska zajednica ne može stajati u množini, Hrvatska je u EU, a i osim toga, najava je nezgrapna, predugačka i nejasna.

PITANJE KOJE ZABRINJAVA: Teško je procijeniti da li na ATV-u i Hayatu ima išta zbog čega se možemo smatrati informisanijim i kompetentnijim građanima od nekoga ko gleda druge programe ili ne gleda nijedan. No, i samo pitanje tako postavljeno dovoljno zabrinjava.