Povjerljivi obavještajni podaci, do kojih je došao BBC, po prvi put potvrđuju da je nestalog američkog novinara Austina Ticea zatvorio režim sada svrgnutog sirijskog predsjednika Bashara al-Assada. Ovu informaciju za BBC su potvrdili i bivši sirijski zvaničnici.

Američke vlasti su ranije vjerovale da ga je pritvorila sirijska vlada, ali je Assadov režim to uporno negirao, a do sada nije bilo poznato šta se tačno desilo s Ticeom nakon njegovog nestanka.

Obavještajni dokumenti – u kombinaciji sa svjedočenjima nekoliko bivših zvaničnika režima – sada otkrivaju sudbinu novinara nakon otmice.

Austin Tice nestao je u blizini sirijske prijestolnice Damaska u augustu 2012. godine, nekoliko dana nakon što je proslavio 31. rođendan. Radio je kao slobodni novinar.

Oko sedam sedmica kasnije, na internetu se pojavio video u kojem se vidi kako mu je preko očiju povezan povez, ruke su mu svezane, a naoružani muškarci ga prisiljavaju da izgovori islamsku izjavu vjere.

Međutim, stručnjaci i američki zvaničnici ubrzo su posumnjali u autentičnost tog snimka, rekavši da je scena “mogla biti inscenirana” i da ne potvrđuje da je otet od strane džihadista.

Nikada nijedna grupa, ni vlada nije preuzela odgovornost za njegov nestanak, a od tada mu se gubi svaki trag, što je dovelo do brojnih spekulacija o njegovoj sudbini.

BBC je do ovih materijala došao tokom višemjesečne istrage, započete prije više od godinu dana za serijal podcasta Radio 4, u saradnji sa sirijskim istražiteljem u jednoj obavještajnoj ustanovi.

Ovo su prvi dokazi koji potvrđuju da je sirijski režim držao Ticea u zatočeništvu otkako su počele intenzivne potrage za njim nakon Assadove smjene s vlasti početkom decembra 2024. godine.

Dosjei označeni imenom “Austin Tice” sadrže komunikacije različitih grana sirijskih obavještajnih službi. BBC i nadležne službe potvrdili su njihovu autentičnost.

Jedan dokument, označen kao “strogo povjerljiv”, potvrđuje da je Tice bio zatočen u pritvorskom centru u Damasku 2012. godine.

Dodatni izvori potvrdili su da se taj pritvor nalazio u zgradi poznatoj kao Tahouneh, a bivši visoki obavještajni oficir potvrdio je da je Tice bio pritvoren u Damasku od strane paravojne grupe.

Padom Assadovog režima srušena je i dugogodišnja laž režima – tvrdnja da nikada nisu znali gdje se Tice nalazi. Prema saznanjima BBC-a, Tice je uhapšen blizu predgrađa Darayya, a zatim predat pripadnicima Nacionalnih odbrambenih snaga (NDF), lojalnih predsjedniku Assadu.

Jedan sirijski zvaničnik izjavio je da je Tice bio zadržan na toj lokaciji najmanje do februara 2013. godine. U to vrijeme razvio je stomačne probleme i barem dva puta je pregledan od strane ljekara. Analize krvi pokazale su da je imao virusnu infekciju.

Čovjek koji je posjetio pritvor u kojem je Tice bio zatočen i vidio ga, rekao je BBC-ju da je američki novinar bio bolje tretiran od sirijskih zatvorenika, ali da je “izgledao tužno”.

Jedan bivši pripadnik NDF-a, koji je imao detaljne informacije o Ticeovom zatočeništvu, rekao je za BBC da su “znali koliku vrijednost ima Austin” i da je smatran “adutom” koji se može iskoristiti u pregovorima sa SAD-om.

Prema dostupnim podacima, Tice je jednom uspio pobjeći iz ćelije provlačeći se kroz prozor, ali je ubrzo uhvaćen i vraćen u pritvor. Najmanje dva puta su ga ispitivali pripadnici sirijske obavještajne službe. Vjeruje se da se to dogodilo između kraja 2012. i početka 2013. godine.

Nakon svrgavanja Assada u decembru 2024. godine, tadašnji predsjednik SAD-a Joe Biden izjavio je da vjeruje da je Tice još uvijek živ. Dva dana ranije, njegova majka Debra izjavila je da joj je “značajan izvor” potvrdio da je njen sin živ i da se prema njemu postupa dobro.

Međutim, kada su zatvori ispražnjeni nakon pada režima, nije bilo ni traga Austinu Ticeu, a njegova sudbina i dalje ostaje nepoznata.

Porodica Tice upoznata je s postojanjem ovih dokumenata, kao i američke vlasti i sirijska grupa koja dokumentira zločine Assadovog režima.

Austin Tice važi za jednog od najduže zatočenih američkih talaca. Njegovi roditelji, Debra i Marc Tice, vode neumornu kampanju kako bi skrenuli pažnju na njegov nestanak.

Tice je bivši kapetan američkih marinaca, služio je u Iraku i Afganistanu, a bio je i student prava na uglednom Georgetown univerzitetu u Washingtonu. U Siriju je otputovao 2012. godine kako bi kao slobodni novinar izvještavao o građanskom ratu.

Nestao je unutar ogromnog i složenog sistema sirijskih pritvora. Britanska organizacija Syrian Network for Human Rights procjenjuje da je za vrijeme Assadovog režima nestalo oko 100.000 ljudi.

Izvor: BBC