N1 i Al Jazeera prave dobre dnevnike, s malo lako otklonjivih propusta

N1: (Ne)teroristički napad i politički sajam

7. – 11 april 2018.

TERORIZAM KOJI TO NIJE: U Dnevniku u 19 sati, sedmog aprila (voditelj Vlado Marić), prva vijest je bila o “napadu” u Njemačkoj. Istaknuto je da istraga još traje, ali je i rečeno da se u Der Spiegelu navodi kako policija pri istrazi polazi od terorizma. Da je Der Spiegelova tvrdnja insinuacija, čulo se već tokom priloga, a ispostavilo se definitivno već sljedećeg dana pa se pokazala sasvim nepotrebnom za navoditi. Posebno uzimajući u obzir činjenicu da su njemački zvaničnici insistirali na nedonošenju preranih zaključaka.

SAJAM POLITIKE I(LI) GOSPODARSTVA: N1 je u dnevnicima veliki dio posvetila mostarskom sajmu gospodarstva. Tek posljednji dan je naglasak priloga bio na privrednim i turističkim potencijalima te izlagačima. Prvi dan je udarna vijest bila da Aleksandar Vučić otvara sajam uz nepotrebno pitanje: “Tko negoduje zbog toga što je Srbija partner sajma te što su širom Hercegovine postavljeni plakati Privredne komore Srbije?”. U prilogu je istaknuto kako je “privreda u sjeni politike”. Paradoksalno, prilog o mostarskom sajmu je u cijelosti politički intoniran, na kraju je naveden samo broj izlagača. Naglasak je narednog dana bio na nedolasku Mladena Ivanića i Bakira Izetbegovića, a devetog aprila priča o nedolascima je proširena na Denisa Zvizdića te špekuliranje da je izostao zbog toga što se svečana večera održava na imanju čovjeka koji državi duguje više od 40.000 KM poreza. Tek desetog aprila, u prilogu s pres-konferencije nakon sjednice Predsjedništva SDA, Izetbegović je upitan za razloge. Prilozi su povremeno graničili s tabloidizacijom, naprimjer tvrdnjama ko se u pozadini slika s kim dok se novinarka javlja uživo.

DEMOBILISANI BORCI I MOBILISANI POLICAJCI: Devetog aprila, u Dnevniku u 19 (voditelj Amir Krivošija), jedan od priloga je bio o protestima demobiliziranih boraca. No, nakon najave da su se borci okupili “širom Federacije”, u prilogu se ispostavilo da su bili samo u mjestu Golubinja, na petlji Šićki Brod i pred Parlamentom FBiH. U seriji informativnih priloga, sugovornici su bili borci te Fadil Novalić. Mnogo manje informativan je bio prilog Amira Krivošije o policiji u Dnevniku desetog aprila (voditeljica Marijana Kršo). Najava je počela tvrdnjom da policajci više neće biti glineni golubovi. To je na pres-konferenciji rekao Dragan Lukač skupa sa – kako je istaknuto u najavi – “koordinacijom”. No, koja je to “koordinacija”, nije rečeno. U prilogu su puštene izjave Dragana Lukača, Semira Šuta i Mevludina Halilovića. U prilogu i najavi je ostalo nejasno kada je, gdje i kojim povodom održana konferencija te ko su organizatori i učesnici.

IZDVOJENO

Pored politizacije Međunarodnog sajma privrede u Mostaru (izuzev 11. aprila, kada su političari napustili Mostar), izostavljene su osnovne informacije koje bi otkrile veličinu i važnost sajma. Gledatelji su tako ostali uskraćeni za informacije o investicijama. Umjesto toga su ponuđena nagađanja o izostancima političara, ali i neslaganja oko izmjena izbornoga zakona, a i to je predstavljeno više kao lično neslaganje Čovića i Izetbegovića nego problem koji se tiče političke paradigme u Bosni i Hercegovini. Tek je 11. aprila prilog bio posvećen izlagačima i posjetiocima mostarskog sajma.

Pohvalno je da N1 na kraju Dnevnika ima dio posvećen kulturnim događanjima. Posebno valja istaknuti izuzetno informativan prilog Aide Hadžimusić o migrantima (osmi april) koji je odgovorio na mnoga pitanja o broju migranata u BiH, njihovoj strukturi, zakonskim mogućnostima njihovog zbrinjavanja te onim mogućnostima koje otvara readmisija.

OCJENA: 8

AL JAZEERA BALKANS: Dinamične vijesti i životne teme

7. – 11. april 2018.

SIGURNI INCIDENT I NAVODNA SIRIJA: U Vijestima u 20 sedmog aprila, koje je vodio Adnan Rondić, događaj u Njemačkoj je nazvan incidentom i nije bilo nikakvih špekulacija o motivima. Isti dan, u prvom dijelu vijesti je bio prilog o stradanjima Palestinaca u Pojasu Gaze. Rondić je u svaki prilog gledatelje uvodio preciznom, jasnom i informativnom najavom, čime je znatno olakšao praćenje složenijih priloga s inostranim sugovornicima. Pri izvještaju o stradanjima u Gazi, naglasak je stavljen na ubijanje novinara. Govoreći o napadima u Siriji tokom cijele sedmice, Al Jazeera Balkans je insistirala na tome da su napadi “navodno” hemijski, čime su zauzeli neutralan stav u prijeporu koji o prirodi napada vlada između Rusije i SAD-a.

ŽIVOT REGIONA: Ističu se priče o zagađenju vode (i zraka) u Slavonskom Brodu te o tome da su računi 324.000 građana u Hrvatskoj pod ovrhom zbog dugova (deveti april). Mostarski sajam nije bio glavna vijest na Al Jazeeri Balkans, a nije bilo ni njegove politizacije. Izvještavajući o protestima demobilisanih boraca ispred Parlamenta FBiH (deveti april), učesnike su okarakterizirali kao “manju grupu veterana”, ističući da je nedolazak većeg broja boraca možda zbog “prijetnji prekršajnim prijavama”. Jedan od priloga desetog aprila bio je o izmjenama Izbornog zakona, odnosno tvrdnjama Bakira Izetbegovića da rok za izmjene Izbornog zakona nije nužno sedmi maj (datum raspisivanja izbora), već da ima vremena do septembra. Od toga se mogla napraviti šira priča te propitati valjanost tih tvrdnji.

IZDVOJENO

Vijesti su dobro i sistematično priređene bez pristrasnih i bombastičnih najava te potrebe da se prave afere. Ipak, nerazumljiv je razlog zašto je desetog aprila prva vijest bila posjeta katarskog emira Donaldu Trumpu. A potkrala se i greška. U prvoj vijesti je sugerirano da je Donald Trump posjetu Južnoj Americi otkazao zbog posjete katarskog emira, da bi u drugom dijelu vijest bila da je “Donald Trump otkazao posjetu Latinskoj Americi zbog Sirije”.

OCJENA: 9

KOMPARATIVNA ANALIZA:

Obje televizije su informativnim i sadržajnim prilozima ispratile izbore u Mađarskoj. No, na titlu priloga Al Jazeere Balkans sedmog aprila je stajalo “Lijevo orijentirana stranka Jobbik”, a devetog aprila je na istoj televiziji, također na titlu priloga o izborima u Mađarskoj, stajalo “ultradesničarska stranka Jobbik”. Na N1 nisu imali ove propuste, ali im je prilog o mađarskim izborima bio manje sadržajan nego onaj na Al Jazeeri Balkans, koja je, pored općih mjesta, imala i priloge o okupljanjima građana u Budimpešti.

Obje televizije su imale odlične priloge o drugostepenoj presudi Vojislavu Šešelju 11. aprila 2018. godine. Ipak, uz primjetne razlike. Prilozi na N1 su uglavnom bili reakcije predstavnika žrtava. Po zanimljivosti se izdvaja javljanje reportera Miodraga Sovilja iz Hrtkovaca – mjesta u Vojvodini gdje su se desili zločini za koje je Šešelj osuđen – s pričom koju mu je otkrio jedan od mještana uz uslov da se ne snima. Al Jazeera Balkans je imala niz odličnih i sadržajnih priloga. Izdvaja se gostovanje Nemanje Stjepanovića iz Fonda za humanitarno pravo, koji je perspektivu priče o presudi znatno proširio u odnosu na standardne priče o presudama i kontekstualizirao je u savremeno srbijansko te regionalno društvo, pa se može reći da je riječ o odlično odabranom gostu.

I N1 i Al Jazeera Balkans su pratile postupak pred sudom u Londonu za izručenje Ivice Todorića i imale veoma informativne priloge. N1 je u Dnevniku u 19 (11. april) u prilogu najavila ekskluzivni intervju Ivice Todorića novinaru Domagoju Novokmetu.