Sedmica je protekla u znaku posjete Aleksandra Vučića Kosovu. Način obrade ovog događaja nije ispunio očekivanja

N1: Prilozi kao kompilacije stavova

7. – 13. septembar 2018.

INFORMATIVNO, ALI POVRŠNO: U Dnevniku u 19 emitiranom 7. septembra (voditelj Vlado Marić), novinarke Aleksandra Tolj i Anđelka Marković su izvještavale o početku predizborne kampanje u Sarajevu odnosno Banjoj Luci. Iako su prilozi bili informativni – uz mnoštvo nepotrebnih detalja poput toga ko je u ponoć i jednu sekundu počeo kampanju – nisu ponudili dublju ili kritičku sliku kampanje. Uglavnom je sve svedeno na nabrajanje šta je ko od političkih aktera radio, uz njihove samoreklamirajuće izjave. Adisa Imamović je donijela važne statističke podatke te napomenu na pravila predizborne kampanje. Dan kasnije (voditelj Darko Savić) emitiran je prilog o predizbornoj kampanji, odnosno (ne)ostvarenim obećanjima, u priči Tine Jelin Dizdar, uz precizne statistike, i to bez izvora, osim što se govori o “istraživanjima koja su provele nevladine organizacije”, te uz sagovornika iz jedne od tih organizacija. Kada se u prilogu navode precizne brojke treba precizno navesti i izvor. Devetog septembra (voditelj Darko Savić), Tina Jelin Dizdar napravila je prilog o problemima aranžmana BiH sa MMF-om i navela činjenice koje su već poznate. Dobra strana priloga je što je poentirana nesuglasica entitetskih i državnog nivoa vlasti, a loša strana to što nije kritički problematizirana činjenica da je BiH u situaciji da joj jedna monetarna organizacija utječe na donošenje zakona.

Ove sedmice televizija N1 je posvetila pažnju obrazovnim problemima. Desetog septembra Đenana Kaminić pripremila je prilog o štrajku profesora srednjih škola u HNK-u, Aleksandra Tolj o zahtjevima roditelja djece iz autističnog spektra te o odgovoru ministra obrazovanja Kantona Sarajevo na to, uz stav premijera KS. Aida Hadžimusić je 11. septembra imala prilog o štrajku prosvjetnih radnika u KS uz stavove sindikata, ministra, ali i opozicije koja je upozorila na status sindikata i sponu s vlastima. Svaki od ovih priloga je bio skup suprotstavljenih stavova, bez preciznih podataka o onome zbog čega se štrajkuje i dubljeg ulaska u problematiku. Novinarski posao bi morao biti mnogo više od skupljana izjava suprotstavljenih strana u nekoj priči.

GRANICE BEZ IGARA: Osmog septembra, prilog o posjeti Aleksandra Vučića Kosovu je bio toliko detaljan da je voditelj naveo cijeli raspored kretanja srbijanskog predsjednika. U dnevniku od devetog septembra vijest dana su bili Vučićev govor u Kosovskoj Mitrovici, incidenti i blokade. Dvije reporterke su odvojeno izvještavale iz Kosovske Mitrovice, i to  Gordana Bjeletić s naglaskom na Vučićev govor, a Zana Cimili na blokade te saopštenje Hashima Thaçija i Kadrija Veselija. Desetog septembra (voditeljica Marijana Kršo) vijest dana bile su reakcije na Vučićev govor i to bošnjačkih stranaka u BiH, EU, Kosova i beogradskih analitičara. Novinarka Jovana Štetin, koja se javila uživo iz Beograda, prepričala je neke od reakcija i nije imenovala niti jednog od analitičara čije je stavove prepričala. Sva pažnja je, dakle, posvećena Vučićevim izjavama i reakcijama. Zbiljski problemi s kojima se susreću građani Kosova – kako Albanci, tako i pripadnici srpske manjine – ostali su nedotaknuti.

U dnevniku od 11. septembra (voditelj Vlado Marić), u vijesti o stavljanju Nikole Špirića na crnu listu američke administracije, voditelj je naveo da nema detalja o kakvim je koruptivnim radnjama riječ. Prilog novinarke Adise Imamović otvoren je citiranjem Špirićevog stava o američkoj ambasadorici u BiH te Dodikovim pričama o antisrpskom radu obavještajne službe. Novinarka je u prilogu istakla da nije konkretno navedeno zbog čega je Špirić stavljen na crnu listu, dok je u emitiranom saopštenju Ambasade SAD-a jasno rečeno da je to zbog koruptivnih aktivnosti. Tek u drugom dijelu emisije navode se brojne afere Nikole Špirića, uz priče novinara Buke i CIN-a.

Ocjena: 7

AL JAZEERA BALKANS: Siromašnije nego inače

7. – 13. septembar 2018.

FINO UŠTIMANI PREDSJEDNIK: I Al Jazeera Balkans je pratila priču o posjeti predsjednika Srbije Kosovu. U Vijestima u 20 emitiranim sedmog septembra (voditelj Saša Ćeramilac) dobro su kontekstualizirali odgađanje sastanka u Bruxellesu i to uz stavove analitičara s Univerziteta John Hopkins. I osmog septembra, u vijestima koje je vodio Adnan Rondić, priča o Kosovu i sukobu oko Gazivoda je odlično objašnjena uz navođenje manje poznatih i onih detalja koji se ne mogu naći u prilozima svedenim na zapaljive stavove političara. Vučićeva posjeta Kosovu bila je zanimljiva i dan kasnije (voditeljica Marina Riđić), no ovaj put uz nešto površniji prilog Zorana Kosanovića koji je pružio tek parafraze Vučićevih izjava uz detalje poput onoga da su mnogi plakali slušajući ga. Odmah nakon ovoga bio je i prilog Marka Subotića koji je ponovno prepričao Vučićev govor i progovorio o sigurnosnim mjerama. Tek je u trećem prilogu iznesen stav jedne nevladine organizacije o tome da Vučić nije imao podršku Srpske pravoslavne crkve, no i to bez dubljeg istraživanja. Da su Vučić i Thaçi bili omiljena tema novinarima, svjedoče i vijesti od desetog septembra koje su počele idejom o rezoluciji Hashima Thaçija o pripajanju srpskih opština s juga Srbije Kosovu te malo poslije reakcijama hrvatske predsjednice na Vučićeve izjave.

GDJE SU NESTALE DOMAĆE TEME? Ove sedmice Al Jazeera Balkans je imala nešto manje domaćih tema. Iz BiH nisu donesene istraživačke priče, već uglavnom prilozi o aktuelnim događajima i to dosta siromašni u odnosu na visoke standarde ove televizijske kuće. Prilozi Sinana Šarića (11. septembar, voditelj Saša Ćeramilac) o sankcijama Nikoli Špiriću, Ivana Pavkovića o štrajku prosvjetara u HNK-u (10. septembar, voditeljica Anne Marie Ćurčić) te Emira Klokića o protestu roditelja djece iz autističnog spektra (10. septembar) bili su površni i svedeni na stavove dviju suprotstavljenih strana. Iako je ovo zanatski ispravno, ne pruža nikakav novi ugao gledanja ili nove informacije. Emir Klokić je tek u emisiji od 12. septembra (voditelj Saša Ćeramilac) išao detaljnije u priču o problemima obrazovanja djece iz autističnog spektra u Kantonu Sarajevo, što je njegov prilog od desetog septembra učinilo izlišnim. Kvalitetom se ističe niz priča i javljanja Nadine Maličbegović iz Švedske uoči, tokom i nakon izbora. Novinarka je donijela niz detalja, informacija, analiza i priča s ulica Stockholma koji su gledateljima mogli otvoriti nove vidike.

Ocjena: 9

KOMPARATIVNA ANALIZA

I Al Jazeera i N1 su ove sedmice imale siromašnija izdanja nego inače i naglasak su stavili na odnos Srbije i Kosova, ponekad ga svodeći na lični odnos Vučića i Thaçija. Priče iz BiH su bile uglavnom na aktuelne teme i površne. Ono što se generalno može zamjeriti medijima u BiH bilo je posebno vidljivo na ove dvije televizije prethodne sedmice. To je pozivanje uvijek jednih te istih analitičara koji komentiraju sve čime se obesmišljava koncept stručnog komentara, koji bi doprinio tome da građani shvate određenu problematiku. U vijestima iz svijeta bila je detaljnija Al Jazeera Balkans, dok su obje televizije imale prilog o godišnjici napada 11. septembra. Al Jazeera Balkans je imala veoma dobar blok o krivičnim procedurama Mađarskoj koje je izglasao Evropski parlament (12. septembar, voditelj Saša Ćeramilac). I na N1 je 12. septembra (voditeljica Marijana Kršo) precizno objašnjeno šta znači aktivacija člana 7 u slučaju Mađarske.